Chorały gregoriańskie, chorały gregoriańskie ... Większość z nas automatycznie kojarzy te słowa ze średniowieczem (i całkiem słusznie). Ale korzenie tego śpiewu liturgicznego sięgają późnej starożytności, kiedy na Bliskim Wschodzie pojawiły się pierwsze wspólnoty chrześcijańskie.
Podstawy chorału gregoriańskiego powstały w ciągu II-VI wieku pod wpływem muzycznego porządku starożytności (pieśni odicowe) i muzyki krajów Wschodu (starożytna psalmodia judejska, melizmatyczna muzyka Armenii, Syria, Egipt).
Najwcześniejszy i jedyny dowód dokumentalny, który przedstawiał chorał gregoriański, przypuszczalnie pochodzi z III w. AD Mówimy o nagraniu hymnu chrześcijańskiego w notacji greckiej na odwrocie raportu o zebranym ziarnie na papirusie, znalezionym w Oxyrhynh w Egipcie.
Właściwie nazwa „gregoriańska” ta muzyka sakralna otrzymana przez w imieniu papieża Grzegorza Wielkiego (ok. 540-604)które zasadniczo usystematyzowały i zatwierdziły główny organ oficjalnych śpiewów Kościoła zachodniego.
Cechy śpiewu gregoriańskiego
Podstawą chorału gregoriańskiego jest mowa modlitwy, mszy. Przy okazji słowa i muzyka wchodzą w interakcję w chorałowych śpiewach, podział gregoriańskich chórów na:
- sylabiczny (to jest, gdy jedna sylaba tekstu odpowiada jednemu tonowi muzycznemu śpiewu, percepcja tekstu jest jasna);
- nematyczny (pojawiają się w nich małe śpiewy - dwa lub trzy tony na sylabę tekstu, percepcja tekstu jest jasna);
- melizmatyczny (duże śpiewy - nieograniczona liczba tonów na sylabę, tekst jest trudny do zauważenia).
Sam śpiew gregoriański jest monodialny (czyli zasadniczo monofoniczny), ale nie oznacza to, że śpiewów nie można było wykonać w refrenie. Według rodzaju występu śpiew jest podzielony na:
- antyfonicznyw której na przemian występują dwie grupy chórzystów (tak odbywają się wszystkie psalmy);
- responsywnykiedy śpiew solowy przeplata się z chórem.
W podstawowej intonacji chorału gregoriańskiego jest 8 progów modalnych, zwanych progami kościelnymi. Tłumaczy to fakt, że we wczesnym średniowieczu używano wyłącznie dźwięków diatonicznych (użycie ostrych narzędzi i płaskowników było uważane za pokusę od złego i przez pewien czas było nawet zakazane).
Z biegiem czasu pierwotne sztywne ramy chórów gregoriańskich zaczęły się załamywać pod wpływem wielu czynników. To indywidualna kreatywność muzyków, zawsze starających się wyjść poza ramy zakładów i pojawienie się nowych wersji tekstów dla poprzednich melodii. Taki rodzaj muzyczno-poetyckiej aranżacji tworzonych wcześniej kompozycji nazywano ścieżką.
Gregorian Chant and Notation Development
Początkowo śpiewano nagrania bez notatek w tak zwanych tonarach - coś w rodzaju notatek dla śpiewaków - oraz w stopniowych, śpiewających książkach.
Począwszy od X wieku pojawiły się w pełni napisane książki śpiewane, nagrane za pomocą nieliniowych notacja irracjonalna. Nevma to specjalne odznaki, zawijasy, które umieszczono nad tekstami, aby w jakiś sposób uprościć życie śpiewaków. Zgodnie z tymi ikonami muzycy powinni być w stanie odgadnąć, jaki będzie następny ruch melodyczny.
W XII wieku rozprzestrzenił się kwadratowa notacja liniowa, logicznie zakończył system irracjonalny. Jako jej główne osiągnięcie można nazwać system rytmiczny - teraz śpiewacy nie tylko mogli przewidzieć kierunek ruchu melodycznego, ale również wiedzieli na pewno, jak długo konkretna nuta powinna wytrzymać.
Wartość chorału gregoriańskiego dla muzyki europejskiej
Chorały gregoriańskie stały się podstawą powstania nowych form świeckiej muzyki późnego średniowiecza i renesansu, przechodząc od organum (jednej z form średniowiecznych dwóch głosów) do melodycznie bogatej Mszy Wysokiego Renesansu.
Chór gregoriański w dużej mierze determinował tematyczne (melodyjne) i konstruktywne (forma tekstu jest rzutowana na formę dzieła muzycznego) podstawę i muzykę baroku. To naprawdę owocne pole, na którym wyrosły kiełki wszystkich późniejszych form kultury europejskiej - w szerokim tego słowa znaczeniu - kultury muzycznej.
Wartości słowa i muzyka
Dies Irae (Day of Wrath) - najsłynniejsza melodia chóralna średniowiecza
Historia chorału gregoriańskiego jest nierozerwalnie związana z historią kościoła chrześcijańskiego. Oddanie liturgiczne na psalmodię, melizmatyczny śpiew, hymny i msze było już wewnętrznie wyróżnione różnorodnością gatunkową, która pozwoliła chorałom gregoriańskim żyć do dziś.
Wczesna asceza chrześcijańska (prosty śpiew psalmodyczny we wczesnych wspólnotach kościelnych) znalazła również odzwierciedlenie w chórach, z pojedynkiem słowa nad melodią.
Czas dał początek występowi hymnu, gdy wierszowy tekst modlitwy harmonijnie łączył się z melodią muzyczną (rodzaj kompromisu między słowami a muzyką). Pojawienie się melizmatycznych śpiewów - w szczególności rocznic na końcu alleluja - oznaczało ostateczną wyższość muzycznej harmonii nad słowem i jednocześnie odzwierciedlało ustanowienie ostatecznej dominacji chrześcijaństwa w Europie.
Chorał gregoriański i dramat liturgiczny
Muzyka gregoriańska odegrała ważną rolę w rozwoju teatru. Śpiewy dotyczące wątków biblijnych i ewangelicznych doprowadziły do dramatyzacji przedstawienia. Te muzyczne tajemnice stopniowo, w czasach świąt kościelnych, opuszczały mury katedr i wychodziły na place średniowiecznych miast i osad.
Łącząc się z tradycyjnymi formami kultury ludowej (kostiumowe występy bezpańskich akrobatów, trubadurów, śpiewaków, narratorów, żonglerów, linoskoczków, pożeraczy ognia itp.), Dramat liturgiczny wyznacza początek wszystkich kolejnych form przedstawień teatralnych.
Najpopularniejszymi opowieściami o dramacie liturgicznym są ewangeliczne narracje o uwielbieniu pasterzy i przybyciu Mędrców z darami do nowo narodzonego Chrystusa, o okrucieństwach króla Heroda, który zarządził eksterminację wszystkich dzieci Betlejemskich i historię zmartwychwstania Chrystusa.
Wraz z wydaniem „ludu” dramat liturgiczny został przeniesiony z obowiązkowej łaciny na języki narodowe, co uczyniło go jeszcze bardziej popularnym. Nawet wtedy hierarchowie kościelni dobrze rozumieli, że sztuka jest najskuteczniejszym środkiem marketingu, aby ująć to w nowoczesny sposób, zdolnym przyciągnąć do świątyni najszersze grupy ludności.
Chorał gregoriański, poświęcając wiele współczesnej kulturze teatralnej i muzycznej, nie stracił jednak nic, na zawsze pozostając niezróżnicowanym przez fenomen, unikalną syntezę religii, wiary, muzyki i innych form sztuki. A do tej pory oczarowuje nas zamrożoną harmonią wszechświata i światopoglądu, rzuconą w chorale.
Zostaw Swój Komentarz